Kibir ve Gösteriş Nasıl Olur (Kibir Ne Demektir?)
Kibir, kişinin, kendisini olduğundan büyük görmesi, layık olmadığı bir büyüklük duygusuna kapılmasıdır. Bu tür bir fiil, dinî açıdan günah olduğu gibi, psikolojik açıdan da anormal bir davranış ve hastalıklı bir durumdur.
Kibir ne anlama geliyor? Kibirli insan kime denir? Kibir nedir diyanet? Kibir nedir neden olur?
KİBİR VE GÖSTERİŞ İYİLİĞİ YOK EDER
Bismillahirrahmanirrahim;
Esselamü aleyküm! Kıymetli kardeşlerim!
Kibir ve gösteriş toplumda sevilmeyen iki kötü huydur. Bunlardan kaçınalım ki, amellerimiz Allah katında boşa gitmesin! Allah Rasülü’nün (s. a. v.) Müslim isimli hadisçinin kaydettiği şu mübarek sözleri her şeyi anlatmaya yetiyor:
“Mahşer günü Allah’ın huzurunda hesap veren 3 kişinin hali şöyledir: Birincisi Allah yolunda canını verecek kadar fedakarlık yaptığını söyleyen kişidir. Çok büyük mükafata ulaşacağını düşünmektedir. Hesap günü Allah’ın huzuruna getirilir.
Önce Allah’ın kendine bağışladığı nimetler tek tek hatırlatılır. O da bunları kabul eder. Ardından, “Peki, sen bu nimetlerin karşılığı olarak neler yaptın?” diye sorulur. Allah yolunda canını bile vererek cihat ettiğini anlatır. Sen’in yolunda çarpıştım, şehit oldum Yarabbi, der.
O kişinin hangi niyetle çarpıştığını Allah çok iyi bilmektedir. “Yalan söylüyorsun. İnsanlar sana cesaretli desinler, diye savaştın”, onlar da seni böyle övdüler. Karşılığını onlardan aldın, bir amelle gelmedin, diyerek amelini “Allah için” yapmayan bu kişi cehenneme atılır.
İLİM ALLAH İÇİN ÖĞRENİLMELİ
İkincisi, ilim öğrenen, ilmini başkalarına öğreten kişidir. Ona da ikram edilen nimetler sayılır. O da bu ikramların verildiğini kabul eder. Bu nimetlerin karşılığı olarak ne yaptın? denildiğinde, “İlim öğrendim, Sen’in rızan için başkalarına anlattım” der.
Allah, “Yalan söylüyorsun. İnsanlar sana ne çok bilgisi var, alim desinler, diye bunu yaptın, onlar da sana “alim” dediler, karşılığını onlardan aldın” buyurur. Melekler, Allah için değil, insanları kendini beğendirmek için ilim öğrenen bu kişiyi cehenneme atarlar.
Üçüncüsü servet sahibi olmuştur. Dünyalık olarak her şeyi elde etmiştir. “Sen’in rızan için malımı harcadım, infak ettim” der. O da Allah’ın verdiği nimetleri kabul eder. Allah, “Sen bunları benim için değil, insanlar sana ne cömert insan, desinler, diye yaptın” buyurur.
Allah için değil de, başkalarına gösteriş için amel işleyen bu kişi de cehenneme sürüklenir.” Öyleyse, ameller kibir ve gösterişten uzak, sırf Allah’ı razı etmek için, halisane niyetle yapılmalıdır. Gazali İhya’sında kibir ve gösteriş için amel işleyenlerin özelliklerini anlatır:
KİBİR VE GÖSTERİŞÇİLERİN ÖZELLİKLERİ
Kendisi otururken, bazı kimselerin ona saygı ifadesi olarak ayakta durmalarından hoşlanırlar. İnsanlarla yolda yürürken en önde olmayı isterler. En yüksek yerde ve insanlara mesafeli olarak oturmaktan hoşlanırlar. Ziyaret etmeyi değil, ziyaret edilmeyi severler.
Fakir ve alt seviyedeki insanlarla oturmaktan sıkılırlar. Bu durum çoğu müşriklerin peygamberlere iman etmemelerine yol açmıştır. Bunlar peygamberlerin etrafındaki fakir inananları küçük görürler. Onlar peygamberlere karşı da aynı kibir ve gösterişte bulundular.
Kendi yapabilecekleri işleri başkalarına yaptırmayı severler. Ellerinde bir şey taşımayı sevmezler. Allah Rasülü (s. a. v.) sahabenin ısrarı olmadıkça çarşı pazardan aldığı şeyleri kendisi taşırdı. Hz. Ali (r. a.) buyurur: “Eliyle evine bir şey taşımak insanın olgunluğundandır.”
Düşük kaliteli, ucuz ve eski elbise giymek istemezler. Allah Rasülü (s. a. v.) buyurur: “Giyim kuşamda tevazu imandandır.” (Ebu Davut) Kibir ve gösterişi terk edelim ki, amellerimiz Allah için olsun ve boşa gitmesin! Allah’a emanet olunuz, benim can kardeşlerim!
Şakir Tarım
Gazeteci Yazar