Dua Nedir ve Nasıl Dua Etmeliyiz (Dua etmek ibadet midir?)

Dua; Yüce Yaratıcıya yönelerek O’ndan istek ve dilekte bulunmaktır. O’ndan başkasından bir şey istenmez. Çünkü kulun istek ve dileklerine yalnız O cevap verebilir. Zira her şeyi gören, işiten, her şeye gücü yeten yalnızca O’dur. Bu sıfatlar O’ndan başkasında bulunmaz.

Bizler insan olarak günah işlemeye meyyal yaratılmışız. Onun içindir ki hata yapabilir, günah işleyebiliriz. İşlemiş olduğumuz hata ve günahların affı için Yüce Yaratanımıza dua edip, yalvarıp yakarıp niyaz edeceğiz. Her hangi bir makul isteğimiz için de Allah’a (cc) dua edeceğiz. Her ne işimiz olursa Allah’a (cc) dua edip isteyebiliriz. Allah (cc) bizim bütün dualarımızı işitir ve icabet eder. Ama bu dünyada ama öbür dünyada karşılığını verir. Cenab-ı Allah (cc) Kur’an-ı Kerim’inde şöyle buyurur:

“Biz o insana şahdamarından daha yakınız”. (Kaf 16).

“Ey Muhammed!) Kullarım sana beni sorduğunda (onlara söyle): Ben çok yakınım. Bana dua ettiği zaman dua edenin dileğine karşılık veririm. O halde (kullarım da) benim davetime uysunlar ve bana inansınlar ki, doğru yolu bulalar”. (Bakara 186).

Dua aynı zamanda bir ibadettir. Peygamber Efendimiz (sas):

“Dua, ibadetten ibarettir “ buyurmuştur. (Tirmizi, dua 1; İbni Mace, dua 1).

“Allah (cc) katında duadan daha faziletli bir şey yoktur “. (Tirmizi, dua 1).

“Şüphesiz Allah Teala (cc) haya ve kerem sahibidir. Bir kimse ellerini kendisine doğru kaldırıp dua ettiğinde onları boş döndürmekten haya eder “. (Ebu Davud, salat 358, Tirmizi,daavat 105).

Rabbimiz dua etmemizi bizzat kendisi istiyor. Dua ile kullarını daha da değerli kılıyor:

“(Ey Muhammed!) De ki: Duanız olmasa Rabbim size ne diye kıymet versin “. (Furkan 77).

“Onlar mı hayırlı yoksa darda kalana, kendisine yalvardığı zaman karşılık veren ve başındaki sıkıntıyı gideren, sizi yeryüzünün hakimleri kılan mı? Allah’tan (cc) başka bir ilah mı var! Ne kadar da az düşünüyorsunuz “. (Neml 62).

“Hiç olmazsa onlara böyle azabımız geldiği zaman bari yalvarsaydılar”. (En’am 43).

Bu ayeti kerime ve Hadis-i Şerif’lerden de anlaşıldığı üzere duanın insan üzerindeki etkisi inkar edilemez. İslam alimleri, duanın etkisini ancak sapıklığa düşmüş olanlar inkar eder, demişlerdir.

Duayı en çok etkileyen hususlar şunlardır:

1- En önemli nokta helal lokmadır.
2- Dua için seher, Cuma ve arefe gibi mübarek gün ve geceler seçilmeli.
3- Duada aceleci olunmamalı.
4- Duada meşru ve makul olmayan bir şey istenmemeli.
5- Duada ısrarcı olunmalı ve kabul edileceğine inanılmalı.
6- Dua ederken korku ve edep içerisinde olunmalı.
7- Duaya besmele, hamdele ve salvele ile başlanmalı.
8- Duada abdestli olunmalı, kıbleye karşı dönülmelidir.
9- İşlediği günahlara pişmanlık duymalı ve dile getirmelidir.
10- Duadan önce sadaka vermek.
11- En önemlisi de varsa hak sahipleri ile helalleşmek, üzerinde mümkün mertebe kul hakkı olmamasına dikkat etmek.

Bu şartlara dikkat edilerek yapılan dua biiznillah kabul olunacak dualardandır.

Duanın sonunda da 3 ihlas 1 fatiha okuyup Peygamberlerin, sahabe, tabiin, tebeüttabiin, evliyanın, ulemanın, en yakınımızdan başlayarak akraba ve tüm ümmeti Muhammed’in (sas) ruhlarına bağışlanmalı.

Her ibadette olduğu gibi, duada da esas olan samimiyettir, ihlastır. Kalpleri doğrultacak, duaları kabul edecek olan da her şeye gücü yeten yalnızca Allah’tır (cc).

Bekir AYDIN
İlahiyatçı Yazar