Mezheb Nedir (İslam’da Kaç Mezheb Vardır?)

4 mezhep hangileri? İslam dininin mezhebi nedir? Peygamber efendimizin mezhebi nedir? Türkler hangi mezhebe aittir? Müslümanlar hangi mezhebe aittir? İslamiyette kaç mezhep var? Bir Müslüman Mezhepsiz Olabilir mi?

MEZHEB NE DEMEK?

Mezheb kelimesi sözlükte “gidilen ve tutulan yol” anlamlarına gelir. Asıl anlamı ise, bir müctehidin (Din bilgini, dini otorite) itikadi ve ameli konularındaki görüş ve anlayışıdır. İslam dininde 4 mezheb vardır. Bunlar arasında temelde bir ayrılık yoktur. 4 Mezhebte de Kur’an ve Peygamberimizin sünneti esas alınmıştır.

Hakkında, açık ve kesin Ayet-Hadis bulunmayan hususlarda bilginler, âlimler ictihat etmiş, görüş bildirmişlerdir. Bu caizdir.

Peygamberimiz sahabeden Muaz Bin Cebeli, Yemen’e hâkim olarak gönderince sordu;

“Ne ile hüküm vereceksin?”

“Kur’an ile…”

“Kur’an’da aradığın konu ile ilgili açıklama bulamazsan..?”

Hadis ile.”

“O konuda hadis de bulamazsan..?”

“İctihat edip, kendi görüşümle hüküm vereceğim!..” deyince,

Peygamberimiz çok memnun oldu ve Allah’a hamd etti.

AMELİ MEZHEBLER HANGİLERİDİR?

1- HANEFİ MEZHEBİ: Bu mezhebi kuran, İmam-ı Azam ismi: Numan. Babasının adı: Sabit. Künyesi: Ebu Hanife, Hicri: 80 (M.700) doğdu, 150 yılında 70 yaşında vefat etti. 1000 civarında talebesi vardı. Meşhurları, Ebu Yusuf, İmam Muhammet, Zufer. İlk müctehitdir, tabiindendir. Hocası Hammad idi.

Peygamberimizin hadislerinde;

1- “Hz. Âdem benimle övünür, ben de ismi: Numan, künyesi Ebu Hanife olan kişiyle övünürüm. O ümmetimin kandilidir. “buyurulmuştur.

2- “Bütün Peygamberler, benimle övünür. Ben de Ebu Hanife’yle övünürüm. Kim onu severse beni sevmiş gibidir. Kim ona kin güderse, bana kin gütmüş gibidir.” (Ibni Abidin)

3- “Dünyanın ziyneti, süsü 150 senesinden son- ra kalkar.” (İmam-ı Azam’ın vefatı)

4- “İman; Süreyya yıldızında olsa onu Farisilerden (Burada, soy olarak Arap olmayan kastediliyor) biri indirir. O da Ebu Hanifedir.” (Buhari)
Dünyadaki müslümanların 4’ü hanefi mezhebindendir.

Büyük evliya şahı Nakşibendî ve talebeleri, İmam-ı Rabbani evlatları ve talebeleri, Asyadaki Müslümanların çoğu hanefi mezhebindendir.

2-ŞAFİİ MEZHEBI: Kurucusu Muhammed Bin İdris, Hicri 150 de Gazze’de doğdu. 204’de Mısır’da vefat etti. İmam Malik ve İmam Muhammed’den ders aldı. Peygamberimiz hadislerinde; “Kureyş kabilesinden bir âlim, yeryüzünü ilimle doldurdu.” sözü Kureyşli olan İmam-ı Şafii içindir. Mezhebi, Mısır, Irak, Endonezya ve Doğu Anadolu’da yaygındır. İmam-ı Gazali, İmam-ı Şarani, İmam-ı Suyuti bu mezhebtendir.

3- MALİKİ MEZHEBİ: Kurucusu Malik Bin Enes’dir. İmam-ı Azam ile görüşmüştür. Medine halkının imamı’dır. İlk yazılan hadis kitabı olan Muvatta’nın yazarıdır. Hicri 93’de doğdu, 179’da Medine’de vefat etti. Mezhebi; Hicaz’da, Afrika’da, Endülüs’te yayılmıştır. Muhyiddin Arabi, İmam-ı Kurtubi bu mezhepdendir.

4- HANBELİ MEZHEBI: Kurucusu, Ahmet Bin Han- bel’dir. 164 yılında Bağdat’ta doğdu. 241 yılında Bağ- dat’ta vefat etti. Dünyanın her yerini gezdi. İmam-ı Şa- fi’den ders aldı Büyük müfessir ve hadis âlimidir. Bir milyona yakın hadis ezberindeydi. ‘Müsned’ isimli yazdığı hadis kitabı 40 bin hadisi içine alır. Mezhebi Bağdat, Suriye, Hicaz, Arabistan’da yaygındır. Abdulkadir Geylani bu mezhebdendir.

Kaynak: Hasan Basri Hocaefendi Sohbetleri
(Şeyh Şaban-ı Veli Vakfı)