Gusül Nedir ve Farzları Nelerdir (Gusül Abdesti Nasıl ve Ne Zaman Alınır?)

Rüyada ihtilam olmak, eşi ile ilişkiye girmek, şehvetle meninin gelmesi, hayız ve nifas müddetinin bitmesi gibi durumlardan sonra gusül gerekir.

Dinimiz, gusül abdestine çok önem vermiş, gusül gerektiren bir hal meydana geldikten sonra, gusletmeyeni, madden ve manen pis saymış, ibadetlerini de makbul görmemiştir.

Her ibadet gibi gusül ibadetinin de belli şart ve adabı vardır. Bu şartlara uymak zaruridir.

Guslün Farzları Nelerdir ve kaçtır?

1- Mazmaza: Ağıza su vermek, ağzı yıkamak, bol su ile gargara yapmak demektir. Diş aralarında kalıntılar varsa eğer, iyice sağ elin baş ve şehadet parmakları ile hilallenmeli ve bol su ile ağız çalkalanmalıdır.

2- İstinşak: Buruna su vermek, bol su ile burnu yıkamak ve iyice temizlemek demektir. Burun temizliğinden emin oluncaya kadar bol su ile tıkanmalıdır.

3- İğne ucu kadar bile kuru bir yer kalmadan bütün vücut yıkanmalıdır. Kulak kıvrımları, kapanmış küpe deliklerinin içi, göbek çukuru, apış arası, koltuk altları, tırnak dipleri, saç ve sakal araları, kaş ve bıyık içleri de detaylı bir şekilde yıkanmalı, oralara suyun ulaştığından emin olunmalıdır.

Vücuda suyun temasını engelleyecek, oje, ruj, boya ve dövme gibi işlemler guslün sıhhatine engeldir. Eğer varsa gusülden önce bunlar giderilmedir. Aslında gusle mani olan böyle şeyler hiç kullanılmamalıdır.

Guslün daha ayrıntılı, daha sevap olması için bir de sünnetleri vardır.

Gusül Abdestinin Sünnetleri Nelerdir?:

1- Gusülden önce besmele çekerek niyet etmek. (Niyet ettim cünüplükten arınmak için gusül almaya).

2- Önce elleri, sonra oyluk yerlerinde meni veya mezi gibi pislikleri yıkamak.

3- Avret yerlerini elden geldiği kadar örtmek. Peştemal, soft, etek gibi bir şeyler kullanmak.

4- Gusülden önce aynı namaz abdesti gibi sünnet üzere bir abdest almak.

5- Abdestten sonra başa, sağ omuza ve sol omuza üçer kez su döküp ovalamak.

6- Gusülde suyu fazla israf etmemek ve çok kısmamak.

7- Kimsenin görmeyeceği bir yerde yıkanmak.

8- Guslederken konuşmamak.

9- Gusülden sonra çabuk giyinmek.

10- Gusülden sonra kurulanmak.

Abdestin edepleri gusülde de geçerli, abdestin mekruhları gusülde de mekruhtur. Abdestte her organ ayrı ayrı uzuv sayılırken, gusülde ise tüm vücut bir uzuv sayılır ve hüküm de ona göredir.

Cünüplükten, hayız ve nifas müddetleri bitince gusletmek farzdır. Bunların dışında bazı haller vardır ki gusletmek sünnet veya müstehaptır. Bunlar da şunlardır:

Guslün Vasıfları Nelerdir?

1- Cuma namazı, Ramazan ve Kurban Bayram namazları için gusletmek.

2- Hac ve umrede ihrama girerken ve arefe günü vakfe için gusletmek.

3- Mekke ve Medine’ye gitmek için gusletmek.

4- Müzdelife ve Mina’da bulunmak için gusletmek.

5- Tövbe ve istiğfar için gusletmek.

6- Ay ve güneş tutulmasında ve yağmur duasında bulunmak için gusletmek.

7- Kan aldırmak için gusletmek.

8- Cenaze yıkamak için gusletmek.

9- Yolculuktan dönünce gusletmek.

10- Yeni elbise giyerken gusletmek.

11- Berat ve Kadir gecelerinde gusletmek.

12- Her cinsel ilişkiden sonra gusletmek. (Eşi ile ilişkiye giren biri, isterse gusletmeden tekrar bir kaç defa ilişkiye girebilir. Ama her ilişkiden sonra gusletmek menduptur).

13- Henüz namaz vakti gelmeden, yani cünüplükten hemen sonra gusletmek.

Sünnet ve müstehap olan gusüller, hürmet ve temizlik için yapılır. Mecburiyet yoktur.

Gusletmesi Farz Olan Kimselere Haram Olan Şeyler Nelerdir?

1- Namaz kılmak.

2- Kur’an-ı Kerim’e el sürmek, tutmak.

3- Kabe’yi tavaf etmek.

4- Bir mecburiyeti olmadığı halde mescide/camiye girmek. (Zaruret olursa girebilir).

5- Üzerinde ayet-i kerime yazılı her hangi bir şeyi tutmak.

Gusletmesi Farz Olan Kimselere Mekruh Olan Şeyler:

1- Her hangi bir dini kitabı el ile tutup okumak.

2- Bir şey yiyip içmek.

Peki Gusül abdesti nasıl alınır?

Gusül abdesti de aynı zamanda bir ibadettir. Sünnete uygun bir gusül abdesti şöyle alınır:

⁃ Banyoya sol ayakla girilir. Yalnız da olsan avret yerleri peştemal, soft veya etek gibi bir şeyle kapatılır.
⁃ Önce ön ve arka avret yerleri iyice yıkanır.
⁃ Gusül abdesti için niyet edilir.
⁃ Normal bir abdest alınır.
⁃ Üç defa sağ el ile ağıza su verilerek iyice ağız temizlenir (mazmaza).
⁃ Üç defa sağ el ile buruna su verilerek sol el ile iyice burun temizlenir (istinşak).
⁃ Üç defa başa, üç defa sağ omuza, üç defa da sol omuza su dökülerek her dökülen suyla vücut iyice ovularak vücudun her yerinin su ile teması sağlanır.
⁃ Saç ve sakal dipleri, kulak kıvrımları, göbek çukuru ve koltuk altları gibi yerlerin iyice yıkanıp suyun temas ettiğinden emin olunur.
⁃ Banyodan çıkarken ayaklar tekrar yıkanır ve sağ ayakla banyodan çıkılır.
Böylece dört başı mamur bir gusül abdesti (boy abdesti) tamamlanmış olur.

Bekir Aydın
İlahiyatçı Yazar