Türkiye Cumhuriyeti ile Yaşıt “Koca Reis” Lakaplı Kastamonu Cide Eski Belediye Başkanı Memduh İmer Kimdir?
Efsane Belediye Başkanı Memduh İmer, artık tam 100 yaşında. Kastamonu Cide’de tam 28 yıl Belediye Başkanlığı yapan bir kişinin hayatının, deneyimlerinin, siyasi tecrübelerinin, heyecanlarının, başarılarının ve büyük aşkı eşi rahmetli Jale hanımla olan aile hayatının anlatıldığı “ Koca Reis” adlı kitabının kahramanı olan Memduh İmer’i Kastamonu Haber ekibimiz sizler için araştırdı.
Memduh İmer, görevi süresince 300 kişinin istihdam edildiği ekonomik olarak ilçe halkının nefes almasını sağlayan kereste fabrikası CİSAN’ın kurulması gibi birçok kıymetli esere de imza atmıştır.
“KOCA REİS” KASTAMONU CİDE ESKİ BELEDİYE BAŞKANLARINDAN MEMDUH İMER’İN BAŞARILARLA DOLU HİKAYESİ
1954 yılında aralıksız 23 yıl Cide Belediye Başkanlığı yapan babası Fethi İMER’in ani vefatı sonrası vekaleten Cide Belediye Başkanlığını yürüten, 1958 yılında gerçekleşen olağan seçimlerde Cide halkının taktiri ile Cide’ye asil başkan seçilen Memduh İMER, 1960 yılında ülkede gerçekleşen askeri darbe sonrası tüm idari amirler gibi görevinden alındı. 1962 yılında sivil yönetim kararı alınması sonrası gerçekleşen ve parti olarak sadece Cumhuriyet Halk Partisinin (CHP) seçimlere katılma hakkı olan seçimlerde bağımsız aday olarak seçime girip kazanan Memduh İMER, toplamda ilçede 28 yıl süren Cide Belediye Başkanlığı görevinde bulunmuştur.
Koca Reis kitabı; Şahane ifadelerle yazılmış, çok güzel ve bende etki bırakan bir kitap okudum. Kitabın yazılmasında, basılmasında yardımı olanları alkışlıyorum. Beni çok etkileyen husus bu yaşam ve başarı hikayesinin bu kadar sıcak, sevgi dolu kelimelerle anlatılması. Kitapta yine Cide’de 23 yıl Belediye Başkanlığı yapan babası rahmetli Fethi İmer beyin, eşi Jale hanımın, rahmetli Emekli Koramiral Fahrettin İçmez’in sanki hayattalar gibiymiş gibi hissettirilmesi beni çok etkiledi.
Bu kitap gerçek bir başarının hikayesi. Yazılması ve kitapla ölümsüzleştirilmesi mükemmel olmuş. Bana göre bu başarı yalnız Memduh Başkanın değil komple “ İmer” ailesinin, hatta “İçmez” ailesinin başarısı. Tek kelimeyle tebrik ediyorum.
Bu kitapla, kendisinden önce Cide’de 23 yıl Belediye Başkanlığı yapan Memduh beyin büyük saygı duyduğu, genç sayılabilecek yaşta, 56 yaşında vefat eden rahmetli Fethi İmer başkanı tanıdık. Memduh başkan ondan “ Dağ gibi bir adamdı, Cide’li Fethi İmer, asırlık bir İstanbul beyefendisi gibiydi. İstanbul insanlarından bir eksikliği yok, fazlası vardı. Uzun pardösüsü, boynunda fuları, tertemiz ayakkabıları” diye bahsediyor.
Yine bu kitapta Memduh başkanın büyük aşkı ve yaşarken büyük mutluluk duyduğu, kendisinin başarılı olmasını sağlayan muhterem eşi rahmetli Jale hanımı tanıdık. İstanbul , Ortaköy, boğaz kıyısından Cide’ye gelin gelip herkesten daha fazla Cide’li olan, bir Cide sevdalısı Jale hanım. Eşi ile beraber çok güzel giyinen şıklığın sembolü güzel bir bayan. Teşekkürler şimdiki Mehmet Eşref Mutlu başkana Tuğtepede’ki sosyal tesislerin ismini Memduh & Jale İmer Sosyal Tesisleri olarak değiştirdiği için.
Bu kitapta Cide hakkında bir çok eski bilgiye sahip oluyoruz. Daha önce Cide Erküt ( Sırakaya) ya yapılması kararlaştırılan Türkiye Demir Çelik Fabrikasının büyük bir şanssız olay nedeniyle niye Karabük’e yapıldığını öğreniyoruz. Bu kitap vasıtasıyla Cide’de Kanuni Sultan Süleyman zamanında, 1540 yılında veziri Kara Mustafa Paşa tarafından Cide’ye nasıl bir cami yapıldığını, bu caminin ihtiyaca cevap vermemesi nedeniyle 1939 yılında yerine ihtiyacı gideren bir caminin nasıl ve kimin tarafından yapıldığını öğreniyoruz. 1957 yılında Kereste Fabrikasının nasıl yapıldığını, 1967 yılında önce Cide-Bartın, daha sonra Cide-İnebolu yollarının nasıl yapıldığını, Cide’ye bir liman yapılışının nasıl gerçekleştirildiği, Cide’ye Irmak’tan nasıl su getirildiğini, “Şu Cide’nin Çeşmesi Şıldır, Şıldır akıyor” türküsünün nasıl bestelendiğini, çok sevdiğimiz Güner Gürsoy abimizin bir zamanlar Belediye Başkanı adayı olduğunu öğreniyoruz.
Yine bu kitapta Memduh başkan hakkında onun hayatı hakkında birçok bilgiye sahip oluyoruz. Kendisinin o zamanlar 1200 nüfuslu köy gibi bir ilçeden gelip nasıl İstanbulda Galatasaray Lisesi gibi Türkiye’ye ünlü siyasetçiler, bakanlar, diplomatlar, hariciyeciler bilim adamları, edebiyat ve sanatçı kişiler, ünlü doktorlar, büyük iş adamları yetiştiren, etik değerlere önem veren, topluma örnek insanlar yetiştirmeyi amaçlayan, tüm öğretmenleri çok değerli ve idealist eğitimciler olan bir okulu nasıl başarı ile bitirdiğini öğreniyoruz. Galatasaray Lisesinin ilk yıllarında Cide’deki ailesinin yanında geçirilmek istenen sömestr tatilinin deniz şartları nedeniyle bir köhne vapurda geçtiğini ve ailesini görmeden geri okula dönüldüğünü öğreniyoruz.
Memduh başkan yumuşak huylu, tavizkar bilinen ve duygusal yapılı bir başkanmış. Böyle olması Cide’de 23 yıl başkanlık yapan kararlı ve sert mizaçlı babası Fethi beyden sonra halk tarafından önceleri yadırganmış. Memduh bey Cide Belediyesi uğruna babasından kalan servetin tamamına yakınını harcamış. Kısacası 28 yıllık Belediye Başkanlığı sırasında zenginleşme bir tarafa servetini kaybetmiş bir başkan.
BABADAN OĞULA BELEDİYE BAŞKANLIĞI
O imkansızlıklar içinde Cide Belediye Başkanlığı görevini büyük bir aşk ile yapan biri. O Cide’de bir caddeye ismi verilen, o Cide’de bir kültür merkezine ismi verilen başkan, o eşi ile birlikte Cide’nin en güzel yerine yapılan Sosyal Tesislere ismi verilen bir başkan. O Cide’de Belediye Binası yapımı, hamam, kereste fabrikası, liman, cami yapımı, ilk televizyon yayını, elektrikle aydınlatma, yol, su, sahildeki güzelim ağaçlandırma hizmetleriyle anılan bir başkan. O 1980 ihtilalinde görevden alınmayan, görevine devam eden Türkiye’deki sayılı Belediye Başkanlarından biri. O Cide’li ünlü yazar Rifat Ilgaz ve içinde akrabalarınında bulunduğu bazı Cide’li hemşerilerini şikayet etmekle suçlanan, buna çok üzülen fakat yıllar sonra aklanan bir başkan.
Yazımın bu bölümünde müsade ederseniz size Memduh başkanın çok sevdiği, rahmetli eşinin ağabeyi bir zamanlar bahriyenin çok meşhur bir amirali olan Em. Koramiral Fahrettin İçmez’le ilgili bir anımı yazmak istiyorum.
Benim Deniz Kuvvetlerinde Deniz Teğmen olarak başladığım yıllarda donanmamız şimdiki olduğu gibi Türkiye’nin değişik yerlerinde değildi. Tamamen Gölcük’te idi. Gölcük Ordu evi çok meşhur bir yerdi.
Ertesi gün Donanma Komutanı Teftişi vardı. Ve benim acil traş olmam gerekiyordu. Berber salonu boştu. 4 tane koltuk ve berber vardı. Ama üst rütbeli amiraller traş olurken berber odasına ve boş olan koltuklara kimseyi almıyorlardı. Dediler Üs Komutanı Fahrettin Paşa traşa geliyor sizi burada görürse kızar. Berberhaneye girmeyin dediler. Gölcük Üs Komutanlığı çok önemli bir makamdı. Herkes oradan daha üst konuma terfi ederdi. O benim hemşerim dedim. Bana kızmaz. Siz bilirsiniz ama sizin yüzünüzden bizde fırça yiyeceğiz. Fahrattin Paşa girdi içeriye uzun boyu ile tüm ihtişamı ile. Cırnık teğmen Sedat” Komutanım ben Cide’liyim, Memduh beyi tanıyorum” dedim. O sert görünümlü komutan amiral birden yumuşadı. Ya öylemi dedi. “Benden bir bir isteyinmi var” diye sordu. Komutanım yarın Donama Komutanının teftişi var. Traş olmalıyım. Müsadenizle ben çıkayım sizden sonra olurum. Gel dedi otur yanımdaki koltuğa beraber traş olalım. Hayatımın en güzel traşı idi. Cide’yi, Memduh başkanı ve ailesini konuştuk büyük mutlulukla. Belki bir saatten fazla.
Bahriye geleneklerine göre bir Tümamiralin bir cırnık teğmen (Harp Okulundan yeni mezun olmuş) yan yana Gölcük Orduevi gibi bir yerde sohbet ede ede milletin gözü önünde bir saat traş olması görülmüş bir olay değildi. Ama Fahrettin İçmez Paşa ( Badem Fahri) çok değişik ve çok karizmatik bir amiraldi. Bana meslek hayatının henüz başında olduğumu, önüme uzun ve zor dönemler geleceğini, herhangi bir ihtiyacım olduğunda kendisini muhakkak aramamı söyledi.
İşte “ Koca Reis” kitabında benim Fahrettin İçmez amiralimle olan bu anımda yazıyor.
Memduh başkan 100 yaşında olmasına rağmen kapısı hala halk tarafından, ziyaretçiler tarafından çalınan, tavsiyelerine uyulan, eskimeyen bir reis. Ben ve eşim geçtiğimiz yaz kendisini ziyaret ettik. O çok güzel giyinen, şıklığın sevdalısı karizmatik bir başkan. O uğruna bütün kariyer hayallerinden Cide için vazgeçen bir Cide sevdalısı. O Türk Belediyeciler Derneği kararı ile Cide’ye Belediyecilik Şeref Ödülünü getiren bir başkandı.
O hayatı boyunca iyi bir siyasetçi, eşine aşık bir eş, iyi bir baba, iyi bir dede olmaya çalıştı, çalışıyor. O Cide için unutulmayacak koca bir çınar oldu. Kendisine söz veriyoruz. Bir yanımız hep Cide kalacak. Bu güzel memleketi hiç unutmayacağız. Başkanım size uzun ve sağlıklı bir ömür diliyoruz.
Son olarak şunu ifade etmek istiyorum.
Memduh bey, Türkiye’ye bakanlar, diplomatlar, hariciyeciler, ünlü doktorlar, büyük iş adamları yetiştiren bir okulu başarı ile bitirmiş iken, Cide sevgisi, baba isteği ile kendisini Cide’ye feda etmiş olduğunu anlıyoruz
Ben Jale- Memduh çiftinin, bu güzel çiftin, kalpleri güzel, kendileri güzel olan bu karizmatik çiftin, Türkiye’ye daha etkin hizmet verebilirdi diye düşünüyorum. Örneğin Memduh bey o çok büyük zorluklarla öğrendiği Fransızcasını, Galatasaray Lisesinde öğrendiği ikinci dili olan İngilizce veya Almancasını hiç kullanamamıştır Cide’de. Bu durum biz Cide’liler için bir şans olmuş. Buna da biz kader diyoruz. Bazı şeyleri değiştiremiyoruz.
Hepinize iyi geceler diliyorum. Selam ve sevgiler sunuyorum.
Kaynak: Kartallılar Grubu Sedat Gümüş