Darphane Kurulmasına Kimler Neden Karşı Çıktı
Koca Reşit Paşa İngiliz hükümetine bir mektupla özel izin aldırmıştı William Frederick Taylor’un son teknoloji İngiliz darphanesini gezmesi için zira aynı teknoloji İstanbul’a kurulacaktı…
Taylor, Darbhâne’deki görevini tamamlayınca, modernizasyonu süren Tophâne-i Âmire’deki işlerine yoğunlaştı…Bu arada uzun zamandır hayallerini süsleyen, İstanbul’a gelen yabancı gemilerle, gelişmekte olan Osmanlı sanayisinin ihtiyaçlarını karşılayabilecek bir demir-döküm fabrikası kurma arzusunu hayata geçirmek için girişimlerde bulunmayı da ihmal etmiyordu…
Ancak bu isteğini gerçekleştirme konusunda birtakım sorunlarla karşı karşıya kaldı…
Taylor’un karşılaştığı en büyük sorun, sektörü tekellerinde bulunduran Ermenilerdi…
Ermeniler bu işte kendileri dışında bir gücün varlığını istemediklerinden ona bu fırsatı tanımak istemiyorlardı…
Dökümhâne açmasını engellemek için kendisine kredi, yer temini, ipotek ve diğer pek çok konuda zorluk çıkarmışlardı…
Ancak Taylor bu zorluklar karşısında yılmayarak 1840’ların ortalarında Galata’da ahırdan farksız ve çalışma koşulları bakımından son derece elverişsiz bir yer bularak dökümhânesini açabilmişti…
Kendisine verilen göreve sadık ve mesleğine son derece düşkün olan Taylor, neredeyse her gün dökümhânesine giderek çalışıyordu…
Buradaki yoğun mesaisinin yanında Tophâne’deki görevini de aksatmaksızın yürütüyordu…Çalışanlarına kaliteli demir dökümünün tüm inceliklerini öğretiyordu. Şehrin en kaliteli dökümcülerini yetiştiren oydu…
Onun bireysel teşebbüsleri sonucu Osmanlı döküm sanayi epey gelişim göstermişti…
Ancak bu tarz işletmelerin sayısı artmadıkça ve Ermenilerin tekelinden kurtarılmadıkça gelişim uzun ömürlü olamazdı…
Nitekim öyle de oldu ve sonunda Taylor’un büyük bir hevesle giriştiği dökümcülük macerası birkaç sene sürdükten sonra nihayet buldu…
Darphaneden, ilk buharlı Osmanlı gemisinin Halice indirilmesine, İstanbulda ilk bakır haddehanenin kurulumuna Osmanlının Hizmetinde 40 yıl, Büyük Mühendis Frederick William Taylor…
Ruhun şad olsun…
Yorumlar