18 Mart Çanakkale Zaferi (Çanakkale’deki Kastamonu)

Çanakkale’deki Kastamonu

  18 Mart Çanakkale Zaferi bu yıl 108. yıl dönümünde kutlanacak, savaşan askerler anılacak. Dünya tarihini değiştiren bir savunmaya sahne olan Çanakkale Zaferi’nin milli mücadeleye büyük katkısı oldu. Yaklaşık 500 bin insanın hayatını kaybettiği Çanakkale Zaferi sadece Türkler için değil Avustralya ve Yeni Zelanda vatandaşları için de dönüm noktalarından biri oldu

cCümle alem anlamış ve öğrenmiştir ki yaşamak kadar ölmek de gerektiren bir iştir. Anadolu Kurtuluş Savaşı’nın sınavı daha burada, bu ilk adımda, Çanakkale’de kazanmıştır Eğer Çanakkale’ de genci ihtiyarı, kadını erkeğinde bu yürek olmasaydı İstiklal Savaşı’ndan ve Milli Mücadele’den zaferle çıkmak belki de mümkün olmayacaktı.

   Kastamonu’nun yukarıda örnekler sunmaya çalıştığımız altın sayfalarını düşündünüz. Eğer Kurtuluş Savaş’ında bu tarih yazılmışsa Çanakkale’de inanç ve karalıkla zırhlanmış bir yürek sayesindedir Tarihi kayıtlara göz gezdiriyoruz. Birinci Dünya Savaşı boyunca muharebe de şehit olanlar 175.220 olarak tahminim edilmiş Hastalanarak ve yaralanarak şehit olanlar ile kaybolanlar da ilave ettiğimizde bu sayı 771.844’e ulaşıyor. İllere göre şehit sayısına gelince, bu konuda spekülatif rakamların olduğunu ve çoğu kez oralarında birbirini tutmayacak şekilde tartışmalı hale geldiğinde görüyoruz. Bu yüzden öncelikle hangi ölümün kayıtlara “şehit” hükmünde geçtiğini ortaya koymamız yerinde olacaktır.

Çanakkale savaşı konusunda ciddi araştırmalarıyla tanınan Kocaeli Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. DR. İbrahim Güran Yumuşak’ın tespitine göre; Çanakkale Savaşı’nda şehit olanların sayısı konusundaki farklılıkların bir bölümü şehit tanımdan kaynaklanmaktadır. Askeri kaynaklarda sadece cephede ölenler ölenler şehit olarak kabul edilmekte sonrasında ölenler ise şehit olarak kabul edilmekte, sonrasında ölenler ise şehit olarak kabul edilmektedir .Ancak cephede veya cephe dışında ölmüş olsun, savaş nedeniyle olarak kabul edilmektedir ölmüş olsun, savaş nedeniyle ortaya çıkmış tüm kayıplar ‘Yitirilmiş Beşeri Sermey” tanım 56.643’tür. Muhaberede sakat kalan ve kaybolan sayısı ise sırasıyla 97.007 ve 11.178’dir Dolayısıyla şehit sakat ve kayıplarını toplamına ilişkin resmi rakam 165.000 civarındadır. Kastamonu, Çanakkale’de en çok şehit veren iller arasında 2527 şehitle dördüncü sıradır. Buna göre şehit veren iller: (3274), Balıkesir (3003), Konya (2683) olarak sıralanmaktadır. Yine aynı incelemeye göre Kastamonu’nun Güzlük köyü en fazla şehit veren köy olarak kayıtlara geçmiştir.

Kuşkusuz vatan için kanını vermekten çekinmeyip şahadet şerbetini gözünü kırpmadan içen şehitleri rakamlarla ifade etmek onların asil ruhunu anlatmaya yetmez. Belki de bunun en büyük nişanesi günümüze kadar ağızdan ağza, dilden kalbe yükselerek okunan Çanakkale Türküsüdür. Bu türkünün Kastamonu kaynaklı olduğunu araştırmacılar teslim ederken Türk halkı bütün coğrafyaya yayarak orta bir heyecan ve ruhun tercümesi olsun diye anonimleştirmiştir.