Kadın ve Erkeğin Ailedeki Görevleri Nelerdir (Mutlu Bir Aile Nasıl Kurulur?)
Hz. Adem topraktan yaratıldı, cuma günü cennete girdi. Sol eğe kemiğinden Havva annemiz yaratıldı. Onu arzulayıp yaklaşınca Cebrail geldi, “Dur!” dedi. 3 salavat mehir ile ilk nikâhı kıydı. Yasak meyveden yiyince, dün- yaya indiler. 300 sene ağladı. Hz. Muhammed’e 3 salevat getirdi, peygamberimiz hürmetine affedildi. 80 sene ayrılıktan sonra eşi Havva ile Arafat’ta buluştular, yaşamlarına devam ettiler. Her doğumda iki çocuk doğdu, (O zamanın şeriatına göre) sonra doğanlar önceki doğanlarla evleniyordu. Böylece 40 doğumla 80 çocuğu oldu. İnsanlar o çocuklardan çoğaldı.
KADININ VE ERKEĞİN AİLE YUVASINDAKİ VAZİFELERİ KADIN VE KADININ AİLE YUVASINDAKİ VAZİFELERİ:
AİLE HAKKINDA HADİSLER:
1- Kadın kocasının evinde çobandır. Çocukların bakıcısıdır. Hepiniz çobansınız, güttüğünüzden sorumlusunuz. (Buhari)
2- Hangi kadın kocasından hoşnut olarak ölürse, cennete girer.
KADININ AİLE YUVASINDAKİ GÖREVLERİ:
1- Kocasını güler yüzle karşılamak. Hadiste; “Kadınların hayırlısı, yüzüne baktığında seni mesrur eden kadındır. Kim kocasına sevgiyle bakarsa, Allah onlara rahmet eder.”
2- Sofrayı hazırlamak. “Kocasının sevdiği yemekleri bilip, onları yapmalıdır.”
3- Çamaşır yıkamak. “Temizlik imandandır. Pis olan evden bereket kalkar, melek girmez.”
4- Yemek ve su kaplarını örtmek. Hadiste; “Besmele çekerek, yemek ve su üzerlerini ört! Senenin bir gününde semadan veba iner, açık yemek ve su üzerine düşer.”
5- Evin iç ve dışını temizlemek. Hadiste; “Evin içini ve dışını temizleyin,” tabi temizlerken tesettüre riayet etmeli. Umumi yerlerde hal ve hareketlere dikkat edilmelidir.
6- Efendisinden izinsiz bir yere gitmemek. Hadiste; “Herhangi bir kadın kocasının izni olmadan evinden çıkarsa, eve dönüp kendisinden kocası razı oluncaya kadar Allah’ın azabı içinde olur.”
7- Farz ilmihal bilgilerini öğrenmek için, tesettürle ilim meclisine gidebilir.
8- İsraftan kaçınmak. “Yiyin için israf etmeyin. Allah israf edenleri sevmez.”
9- İbadetleri vaktinde yapmak. “Kadın ibadetini yapar, ırzını korursa cennete girer.”
10- İzinsiz nafile ibadet etmemek. “Kadın, kocasından izinsiz nafile oruç tutmasın!..”
11- Kocasının sevmediği kimseyi evine almamak. Hadiste; “Kadın izinsiz kimseyi almasın!” buyurulmuştur.
12- Kocasının akrabalarını ziyaret etmek. “Misafirlere ikram etmeli. Size misafir gelince ikram edin, misafir rızkıyla gelir!”
13- Çocukların terbiyesiyle meşgul olmak. “Kadının en büyük vazifesi çocuklarının terbiyesiyle meşgul olmasıdır.”
14- Kocanın istirahatini sağlamak. Kocası için koku sürünmek, güzel elbise giymek sevap, bunları sokağa çıkarken yapmak günahtır. Hadiste; “Her göz zina eder. Kadın süslenip, koku sürer çıkarsa zinaya yaklaşmıştır.” buyurulmuştur.
15- Kadının ağarmış saçlarını kına ile boyaması sünnet- tir, siyaha boyamak, mekruhtur.
16- Hayâ sahibi olmak. “Hayâ imandandır. İnsanlardan utanmayan Allah’tan da utanmaz. Utanmak iyidir, kadınlarda olsa, daha iyidir.”
17- Erkek kıyafetlerini giymemek. Peygamberimiz, erkeklere benzeyen kadınlara lanet etti. Kadınlar vücudunu ortaya çıkaran ince, dar, şeffaf giymemeli. Hadiste; “Nice elbiseli kadın var ki, çıplaktır. Çünkü elbisesi incedir.” buyurulmuştur.
18- Tesettüre riayet etmek; “Başörtülerini yakalarının üstüne koysunlar.” (Nur Süresi 31)
19-Yabancı erkeklere bakmamak. Peygamberimiz kadınların âmâya (Gözleri görmeyen) bile bakmasına müsaade etmemiştir.
20- Yabancılarla laubali olup, konuşmamak.
21- Kendi evinden başka evde soyunmamak. Hadiste; “Kim yaparsa Allah ile arasındaki perdeyi yırtar.” buyurulmuştur.
22- Kocasına hizmeti severek yapmak. Hadiste; “Kocana hizmet, sadakadır. “buyurulmuştur.
23- Kocasını incitmemek, onu tenkit etmemek.
24- Kendi malından dolayı kocasını üzmemek.
25- Kocasından boşanmasını istememek. Hadiste; “Özürsüz boşanmak isterse, cennet kokusunu duyamaz. “buyurulmuştur.
26- Kocasını kızdıracak şeylerden kaçınmak. Hadiste; “Kim kocasını kızdırırsa Allah’ın lanetine uğrar.”
27- Çocuk düşürmek. Hadiste; “İsteyerek çocuk düşürmek, onu öldürmek gibidir. “ buyurulmuştur.
28- Yatağa çağırdığı zaman gitmek. Hadiste; “Bir kadın kocası çağırdığı zaman yatağa gitmezse, sabaha kadar melekler o kadına lanet ederler. ” buyurulmuştur.
ERKEK VE ERKEĞİN AİLEDEKİ VAZİFELERİ
Kur’an’da; “Erkekler kadınlar üzerine hâkimdir, reis- tir…” (Nisa 34)
الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ فَالصَّالِحَاتُ قانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ وَالَّتِي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلَا تَبْغُوا عَلَيْهِنَّ سَبِيلًا إِنَّ اللهَ كَانَ عَلِيًّا كَبِيرًا
Erkekler, kadınlara göre bir derece üstünlüğe sahiptirler. (Bakara 228)
وَالْمُطَلَّقَاتُ يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ ثَلَثَةَ قُرُوءٍ وَلَا يَحِلُّ لَهُنَّ أَنْ يَكْتُمْنَ مَا خَلَقَ اللَّهُ فِى اَرْحَامِهِنَّ إِنْ كُنَّ يُؤْمِنَّ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَبُعُولَتُهُنَّ اَحَقُّ بِرَدِّهِنَّ فِي ذَلِكَ إِنْ أَرَادُوا إصلاحاً وَلَهُنَّ مِثْلُ الَّذِى عَلَيْهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَلِلرِّجَالِ عَلَيْهِنَّ دَرَجَةٌ وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
“Ey iman edenler, nefsinizi ve ailenizi cehennem ateşinden koruyun.” (Tahrim 6)
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَاراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَيْهَا مَلَئِكَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا يَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ
ERKEĞİN AİLEDEKİ ROLÜ HAKKINDA HADİSLER:
1- Allah her çobana, güttüğü sürüyü koruyup, koruyamadığını soracak.
3. “Hepiniz çobansınız. Erkekler de ailesinin çobanıdır, onlardan mesuldür.”
ERKEĞİN AİLEDEKİ GÖREVİ?
1- Her işi besmele ile yapması. Hadiste; “Önemli her iş besmelesiz başlanırsa, 0 işin sonunda yoktur. Eve girerken, çıkarken, yemek yerken hep besmele okunmalıdır.”
2- Aile efradına selam vermek. Ayette; “Evlerinize girerken selam verin. Ey Enes; eve girerken selam ver ki, sana ve ev halkına bereket gelsin.”
Ayette, (Nur 61)
لَّيْسَ عَلَى الْأَعْمَىٰ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْمَرِيضِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى أَنفُسِكُمْ أَن تَأْكُلُوا مِنْ بُيُوتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ ءَابَابِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أُمَّهَتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ إِخْوَانِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخَوَتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَعْمَيكُمْ أَوْ بُيُوتِ عَمْتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخْوَلِكُمْ أَوْ بُيُوتِ خَلَنتِكُمْ أَوْ مَا مَلَكْتُم مَّفَاتِحَهُ: أَوْ صَدِيقِكُمْ لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَن تَأْكُلُوا جَمِيعًا أَوْ أَشْتَاتًا فَإِذَا دَخَلْتُم بُيُوتًا فَسَلِّمُوا عَلَى أَنفُسِكُمْ تَحِيَّةٌ مِّنْ عِندِ اللَّهِ مُبَرَكَةً طَيِّبَةً كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ
” … Evlere girdiğiniz zaman, Allah tarafından güzel bir yaşama dileği olarak kendinize (Ev halkına) selam verin. buyurulmuştur…”
3- Güler yüzle muamele etmek. Hadiste; “Erkek hanımına, hanım da kocasına muhabbetle baktığında Allah her ikisine de rahmet eder. Kişi kardeşine sevgi ile bakarsa, günahları bağışlanır. Din kardeşinin yüzüne gülümsemek, sadakadır.”
4- Kahkaha ile gülmemek. Hadiste; “Kahkaha şeytandan, gülümseme Allah’tandır. Çok gülmek kalbi öldürür.
”
5- Musafaha, el öpme ve kucaklaşma. Hadiste; “Musafaha (tokla) edin, kalbinizden kinleşme gider.”
6- Kazancını helalden kazanmak, haramdan kaçınmak. Bunların ahlak üzerinde tesiri vardır.
Hadiste; “Kişinin çoluk çocuğuna harcadıkları sadakadır.”
7- Ailesine yiyecek ve giyeceği ölçülü almak, israf etmemek.
8- Erkek evin dış ilerine bakmalı, kadın iç işlerine bakmalıdır.
9- Ailesine güler yüzlü, güzel huylu olmalı. Hadiste; “Sizin en hayırlınız, ailesine hayırlı olandır.
10- Dini vazifeleri yapmak ve yaptırmak. Ayette; “Ailene, namazı emret, sende devam et. Çoluk çocuğunuzu, cehennem ateşinden koruyun. Aileyi İslama, aileye uygun yaşatın.”
”
11- Aile efradına itikadı meseleleri öğretmek. Önce iman, İslam, Kur’an gibi. Ashaptan (Peygamberimizle birlikte olanlar) Ayşe annemiz, Fatma, Esma ve Ümmü Derda, dini konularda fetva verirdi.
12- Kadının ana-baba ve yakın akrabalarına gitmesine izin vermeli, yatmamak üzere haftada bir gün izin vermeli, çünkü sıla-i rahim-i terk etmiş olur, o da günaha götürür. Hadiste; “Akraba ziyaretini terk, anne- babayı ziyareti terk, büyük günahlardandır.”
13- Günah yerlere, toplantılara götürmemeli, hava aldırmak için, güzel yerlere götürmelidir.
14- Meşru şakalar yapmalı. Peygamberimiz Ayşe annemize şaka yapardı.
15- Ailesine ve çoluk-çocuğuna dua etmeli.
16- Kadının huysuzluğuna sabır etmeli, zevcesinin ezasına sabır edene Eyüp (a.s.) sevabı verilir. Adamın biri hanımını Hz. Ömer’e şikâyete gelmiş, Ömer’in hanımının daha çok kızdığını görünce, dönmüş, gitmiş.
17- Fazla baskı yapmamak. Hadiste; “İnsanların en kötüsü ailesine baskı yapandır. Sizin şerliniz o kişi ki, eve girdiğinde karısı korkar, titrer, evlatları kaçar.”
18- Gözleri haramdan korumalı, başkasının hanımına ve Çocuklarına bakmamalı. “Başkasının hanımlarına bakmayın ki, sizin hanımlarınız da iffetli olsun.”
19- Yabancı kadınlarla bir odada kalmamalı, zira şeytan aralarına girer.
20- Her işte ailesi ile istişare etmeli. Kur’an’da, “İş hususunda istişare edin, danışın.” buyrulur.
21- Erkek kendini eşine süslü göstermeli, pejmurda ola- mamalı. Hadiste; “Kendinize çeki düzen verin. Sizden öncekiler kendilerine çeki düzen vermedi, pejmurda gezdiler. Hanımları zina ettiler. “buyuruldu.
22- Hanımının, kızlarının ve çocuklarının kiminle arkadaşlık yaptığı ve görüştüğünü kontrol etmeli. Kişi, arkadaşının dini üzeredir.
Kaynak: Hasan Basri Hocaefendi Sohbetleri
(Şeyh Şaban-ı Veli Vakfı)